احتمالا تا به حال در جمع دوستانتان از مضرات لیوانهای یکبار مصرف پلاستیکی شنیدهاید. شواهد نیز نشان میدهد لیوان کاغذی در مقایسه با لیوان پلاستیکی دارای ارجحیت بیشتری است. چه از نظر محیط زیستی و چه از جنبههای دیگر مانند سلامت انسان، مقاومت بالا و توانایی نگه داشت حرارت اهمیت دارد. از طرفی مخاطرات و تهدیدات محصولات پلاستیکی را ندارد. و از طرفی به دلیل قابلیتهای فیزکیاش، دارای مزیتهای رقابتی بیشتری است. در ادامه به چند دلیل کلیدی بر صحت این ادعا اشاره میشود:
چرا لیوان کاغذی از پلاستیکی بهتر است؟
بازیافت و تجدید پذیری:
یکی از مهمترین مزایای لیوان کاغذی این است که از منابع تجدیدپذیر تولید میشود. کاغذ از چوب درختان تولید میشود، و درختان با کاشت مجدد جایگزین میشوند. درختانی مانند بامبو، باگاس (نیشکر)، کنف و پنبه از الیافهای مورد استفاده در این لیوانها هستند. که هریک با سرعت زیادی رشد کرده و براحتی جایگزین میگردند و استفاده آنها در صنعت فشار جدیای را به محیط زیسست تحمیل نمیکند. به عبارت دیگر تولید کاغذ به تعادل منابع طبیعی کمک میکند. در مقابل، تولید پلاستیک نیازمند منابع نفتی است که از منابع محدودی برخوردار هستند.
تجزیه پذیری سریع:
این گونه لیوانها به طور عمده کاملا طبیعی تجزیه میشوند و در سالمت محیط زیست زیانی وارد نمیسازند. اگر یک لیوان کاغذی در طبیعت افتاده و تجزیه شود، مواد آلی آن به خاک باز میگردد و به خاک قابل کشت و بهرهبرداری گیاهان تبدیل میشود. در شرایط معمولی و فرض وجود رطوبت و میکروبهای موجود در خاک، کاغذ در مدت زمان تقریبی ۶ ماه تا ۲ سال تجزیه میشود. از طرف دیگر، پلاستیکها اما به طور عمده تجزیه نمیشوند و در محیط زیست به مدت طولانی باقی میمانند، که منجر به آلودگی خاک، آب، تهدید جان میلیاردها موجود زنده و مشکلات بسیاری میشود. در شرایط معمولی، پلاستیکها ممکن است بین ۱۰۰ تا ۱,۰۰۰ سال طول بکشند تا به طور کامل تجزیه شوند. که این عدد ممکن اس برای بعضی پاستیک ها به بیشتر از این افزایش پیدا کند.
مواد مضر:
در تولید پلاستیکها، مواد غیر خوراکی مضر و شیمیایی که اثرات سمی روی بدن انسان خواهند داشت مورد استفاده قرار میگیرند. متخصصان بخش درمان و بهداشت بر این باورند که وقتی یک نوشیدنی داغ در فنجان پلی اتیلنی، میکرئوپلاستیکهای واقع در جداره لیوان در مایع حل شده و نوشیدنی را سمی میکنن. تحقیقات نشان داده از اثرات سو مصرف این مواد، دیابت، افزایش وزن، کاهش اسپرم در مردان و ناباروری در زنان میباشد. ضمن این که این مواد میتوانند به افزایش بی حوصلگی، بی خوابی و افسردگی منجر شوند که این عوامل خود میتوانند زمینه ساز بروز عوارض خطرناک تری گردند که قابل اندازه گیری نیست. این در حالی است که لیوان کاغذی به طور کلی به مواد مضر کمتری وابسته است و احتمال انتقال مواد شیمیایی به خوراکی کمتر است.
کاهش آلودگی زیست محیطی:
به نظر میرسد مهم ترین عامل در تقبیح مصرف لیوانهای پلاستیکی این باشد که پلاستیکها در محیط زیست به عنوان آلایندههای اصلی شناخته شوند. این مواد تجزیه ناپذیر به دریاها و اقیانوسها وارد شده و به ایجاد مشکلات زیست محیطی بزرگی مانند آلودگی آبها و مرگ موجودات دریایی منجر شوند. استفاده از این لیوانها و رها سای آنها در طبیعت نیز محل زندگی و غذای جانوران و پرندگان را آلوده ساخته و زندگی و پایداری نسل آنان را با چالش روبرو خواهد ساخت. در مقابل، لیوان سلولزی به عنوان جایگزینی پایدارتر برای پلاستیکها میتواند به کاهش آلودگی زیست محیطی کمک کند.
تشویق به بازیافت:
لیوانهای کاغذی اغلب چرخه بازیافت به صرفه تری دارند. بدین ترتیب علاوه بر اینکه میتوانند به تداوم چرخه مواد و جلوگیری از تولید بیرویه کمک کنند، رشد اقتصاد دایرهای و تولید اشتغال در بخش بازیافت زباله را در پی خواهد داشت. در هر صورت، تشویق به بازیافت مواد در عین توجه به پیوستهای اقتصادی از جمله اهداف مهم توسعه پایدار میباشد.
انطباق با مقررات محیط زیستی:
علی رقم این که در کشورمان ایران قوانین بازدارندهای در خصوص کنترل مصرف سرکشانهی مواد پلاستیکی وضع نشده است، بسیاری از کشورها مقررات سختگیرانهای در زمینه استفاده از پلاستیکها اجرا میکنند و تولیدکنندگان ممکن است مجبور به پرداخت جریمه شوند. بدیهی است که در محیط اقتصادی که محدودیتهایی برای استفاده از پلاستیکها اعمال میشود استفاده از لیوان کاغذی به عنوان گزینهای مطمئنتر و مطابق با مقررات محیطزیستی برای تولید کنندگان این محصولات تلقی میگردد.
تأثیر مثبت بر تصویر برند:
شرکتها و برندهای که به لیوان یکبار مصرف کاغذی به عنوان جایگزینی برای پلاستیک روی آوردهاند، تصویر برند خود را در اذهان عمومی مشتریان خود ارتقاء خواهند داد. این اقدامها گویای این است که شرکت تولیدی به حفاظت از محیط زیست و مسئولیت پذیری اجتماعی توجه نشان میدهد و برای جلب اعتماد مشتری ارزش زیادی قائل است.
قابلیت چاپ و تبلیغات:
لیوان کاغذی از نظر چاپ و تبلیغات نسبت به لیوانهای پلاستیکی دارای مزیتهای بسیار بالایی است. چرا که لیوان های پلاستیکی جوهرهای چاپی را اساسا به خود نمیگیرند. برندها میتوانند بر روی ظروف کاغذی خود لوگو و نام برند را چاپ کرده و از آنها به عنوان ابزاری تبلیغاتی استفاده کنند.
نتیجه گیری
با توجه به این مزایا، میتوان نتیجه گرفت که لیوان کاغذی به عنوان یک جایگزین پایدارتر برای لیوانهای پلاستیکی دارای ارجحیت بیشتری است، با اصول و نیازهای بازاریابی مدرن منطبق تر است و از منظر محیط زیست و حفظ سلامت انسان انتخاب مناسبی میباشد.